| Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðýndan:
BÝYOLOJÝK ETKENLERE MARUZÝYET RÝSKLERÝNÝN ÖNLENMESÝ
HAKKINDA YÖNETMELÝK
BÝRÝNCÝ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanýmlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliðin amacý, çalýþanlarýn iþyerindeki biyolojik etkenlere maruziyetinden kaynaklanan veya kaynaklanabilecek saðlýk ve güvenlik risklerinin önlenmesi ve bu risklerden korunmasýna dair asgari hükümleri düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik;
a) 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayýlý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Kanunu kapsamýna giren iþyerlerinde; çalýþanlarýn yaptýklarý iþlerden dolayý biyolojik etkenlere maruz kaldýklarý veya maruz kalabilecekleri iþleri,
b) Biyolojik etkenle doðrudan çalýþýlmayan veya biyolojik etkenin kullanýlmadýðý ancak, çalýþanlarýn biyolojik etkene maruziyetine neden olabilecek Ek–I’de yer alan iþleri,
kapsar.
(2) Maruz kalýnan ve/veya kalýnabilecek etken, çalýþanlar için tanýmlanabilir saðlýk riski oluþturmayan grup 1 biyolojik etkenler sýnýfýnda ise Ek–VI’nýn birinci paragrafýnda belirtilen hususlara uyulmak kaydý ile 9 uncu, 15 inci ve 18 inci maddeler uygulanmaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik;
a) 6331 sayýlý Kanunun 30 uncu maddesi ile 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayýlý Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðýnýn Teþkilat ve Görevleri Hakkýnda Kanunun 12 nci maddesine dayanýlarak,
b) Avrupa Birliðinin 18/9/2000 tarihli ve 2000/54/EC sayýlý Konsey Direktifine paralel olarak
hazýrlanmýþtýr.
Tanýmlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen:
a) Bakanlýk: Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðýný,
b) Biyolojik etkenler: Herhangi bir enfeksiyona, alerjiye veya zehirlenmeye neden olabilen, genetik olarak deðiþtirilmiþ olanlar da dâhil mikroorganizmalarý, hücre kültürlerini ve insan endoparazitlerini,
c) Hücre kültürü: Çok hücreli organizmalardan türetilmiþ hücrelerin in–vitro olarak geliþtirilmesini,
ç) Mikroorganizma: Genetik materyali replikasyon veya aktarma yeteneðinde olan hücresel veya hücresel yapýda olmayan mikrobiyolojik varlýðý,
ifade eder.
ÝKÝNCÝ BÖLÜM
Risk Düzeyi ve Risklerin Belirlenmesi
Risk düzeyi
MADDE 5 – (1) 4 üncü maddenin birinci fýkrasýnýn (b) bendinde tanýmlanan biyolojik etkenler, enfeksiyon risk düzeyine göre aþaðýdaki 4 risk grubunda sýnýflandýrýlýr:
a) Grup 1 biyolojik etkenler: Ýnsanda hastalýða yol açma ihtimali bulunmayan biyolojik etkenler.
b) Grup 2 biyolojik etkenler: Ýnsanda hastalýða neden olabilen, çalýþanlara zarar verebilecek, ancak topluma yayýlma olasýlýðý olmayan, genellikle etkili korunma veya tedavi imkâný bulunan biyolojik etkenler.
c) Grup 3 biyolojik etkenler: Ýnsanda aðýr hastalýklara neden olan, çalýþanlar için ciddi tehlike oluþturan, topluma yayýlma riski bulunabilen ancak genellikle etkili korunma veya tedavi imkâný olan biyolojik etkenler.
ç) Grup 4 biyolojik etkenler: Ýnsanda aðýr hastalýklara neden olan, çalýþanlar için ciddi tehlike oluþturan, topluma yayýlma riski yüksek olan ancak etkili korunma ve tedavi yöntemi bulunmayan biyolojik etkenler.
Risklerin belirlenmesi ve deðerlendirilmesi
MADDE 6 – (1) Biyolojik etkenlere maruz kalma riski bulunan herhangi bir çalýþmada, çalýþanýn saðlýk ve güvenliðine yönelik herhangi bir riski deðerlendirmek ve alýnmasý gereken önlemleri belirlemek için, çalýþanýn maruziyetinin türü, düzeyi ve süresi belirlenir.
(2) Birden fazla grupta yer alan biyolojik etkenlere maruziyetin söz konusu olduðu iþlerde risk deðerlendirmesi, zararlý biyolojik etkenlerin tümünün oluþturduðu tehlike dikkate alýnarak yapýlýr.
(3) Risk deðerlendirmesi, çalýþanýn biyolojik etkenlere maruziyet koþullarýný etkileyebilecek herhangi bir deðiþiklik olduðunda yenilenir.
(4) Birinci, ikinci ve üçüncü fýkralarýnda belirtilen risk deðerlendirmesinde, 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayýlý Resmî Gazete’de yayýmlanan Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Risk Deðerlendirmesi Yönetmeliðinde yer alan hükümler ile aþaðýda sayýlan hususlar dikkate alýnarak risk deðerlendirmesi yapýlýr:
a) Ýnsan saðlýðýna zararlý olan veya olabilecek biyolojik etkenlerin sýnýflandýrýlmasý.
b) Yetkili makamlarýn, çalýþanlarýn saðlýðýný korumak için biyolojik etkenlerin denetim altýna alýnmasý hakkýndaki önerileri.
c) Çalýþanlarýn yaptýklarý iþler sonucunda ortaya çýkabilecek hastalýklarla ilgili bilgiler.
ç) Çalýþanlarýn yaptýklarý iþler sonucunda ortaya çýkabilecek alerjik veya toksik etkiler.
d) Yaptýklarý iþle doðrudan baðlantýlý olarak çalýþanlarýn yakalandýðý hastalýklar ile ilgili bilgiler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ýþverenlerin Yükümlülükleri
Ýkâme
MADDE 7 – (1) Ýþveren, yapýlan iþin özelliðine göre zararlý biyolojik etkenleri kullanmaktan kaçýnýr ve mevcut bilgiler ýþýðýnda, biyolojik etkenleri kullaným þartlarýnda durumuna uygun olarak çalýþanlarýn saðlýðý için tehlikeli olmayan veya daha az tehlikeli olanlar ile ikame eder.
Risklerin azaltýlmasý
MADDE 8 – (1) Ýþveren, iþyerinde biyolojik etkenlere maruziyet riskinin azaltýlmasý için aþaðýdaki önlemleri alýr:
a) Yapýlan risk deðerlendirmesi sonucunda, çalýþanlarýn saðlýk ve güvenliði için risk olduðu ortaya çýkarsa, çalýþanlarýn maruziyetini önler.
b) Bunun teknik olarak mümkün olmadýðý hallerde, yapýlan iþ ve risk deðerlendirmesi dikkate alýnarak, saðlýk ve güvenlik yönünden yeterli korumayý saðlayacak þekilde, çalýþanlarýn maruziyet düzeyinin en aza indirilmesi için özellikle aþaðýdaki önlemleri alýr:
1) Maruz kalan veya kalabilecek çalýþan sayýsý, mümkün olan en az sayýda tutulur.
2) Çalýþma prosesleri ve teknik kontrol önlemleri, biyolojik etkenlerin ortama yayýlmasýný önleyecek veya ortamda en az düzeyde bulunmasýný saðlayacak þekilde düzenlenir.
3) Öncelikle toplu koruma önlemleri alýnýr veya maruziyetin baþka yollarla önlenemediði durumlarda kiþisel korunma yöntemleri uygulanýr.
4) Hijyen önlemleri, biyolojik etkenlerin çalýþma yerlerinden kazara dýþarýya taþýnmasý veya sýzmasýnýn önlenmesi veya azaltýlmasýný saðlamaya uygun olur.
5) Ek–II’de verilen biyolojik risk iþareti ile birlikte 23/12/2003 tarihli ve 25325 sayýlý Resmî Gazete’de yayýmlanan Güvenlik ve Saðlýk Ýþaretleri Yönetmeliðinde yer alan ilgili diðer uyarý iþaretleri de kullanýlýr.
6) Biyolojik etkenleri içeren kazalarýn önlenmesine yönelik plan hazýrlanýr.
7) Gerektiðinde, kullanýlan biyolojik etkenlerin muhafaza edildikleri ortam dýþýnda bulunup bulunmadýðýnýn belirlenmesi için 6331 sayýlý Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fýkrasýnýn (ç) bendine göre yürürlüðe konulan Yönetmeliðe uygun ölçümler yapýlýr.
8) Atýklarýn, gerektiðinde uygun iþlemlerden geçirildikten sonra çalýþanlar tarafýndan güvenli bir biçimde toplanmasý, depolanmasý ve iþyerinden uzaklaþtýrýlmasý, güvenli ve özel kaplarýn kullanýlmasý da dâhil uygun yöntemlerle yapýlýr.
9) Biyolojik etkenlerin iþyeri içinde güvenli bir þekilde kullanýlmasý ve taþýnmasý için gerekli düzenlemeler yapýlýr.
Bakanlýðýn bilgilendirilmesi
MADDE 9 – (1) Risk deðerlendirmesi sonuçlarý, çalýþanlarýn saðlýðý ve güvenliði yönünden risk bulunduðunu ortaya koyuyorsa, Bakanlýkça istenmesi halinde, iþveren aþaðýdaki konularda gerekli bilgileri çalýþma ve iþ kurumu il müdürlüðüne verir:
a) Risk deðerlendirmesinin sonuçlarý.
b) Çalýþanlarýn biyolojik etkenlere maruz kaldýðý veya kalma ihtimali bulunan iþler.
c) Maruz kalan çalýþan sayýsý.
ç) Ýþyerinde iþ saðlýðý ve güvenliði hizmeti sunan iþ güvenliði uzmaný, iþyeri hekimi ve diðer saðlýk personelinin adý, soyadý, unvaný ve bu konudaki yeterliliði.
d) Çalýþma þekli ve yöntemleri de dâhil olmak üzere alýnan koruyucu ve önleyici tedbirler.
e) Çalýþanlarýn, grup 3 veya grup 4’te biyolojik etkenlere ait fiziksel korumalarýnýn ortadan kalkmasý sonucu oluþacak maruziyetten korunmasý için yapýlan acil eylem planý.
(2) Ýþveren, biyolojik etkenin ortama yayýlmasýna ve insanda ciddi enfeksiyona veya hastalýða sebep olabilecek herhangi bir kaza veya olayý derhal Bakanlýða ve Saðlýk Bakanlýðýna bildirir.
(3) Ýþletmenin faaliyeti sona erdiðinde, 13 üncü maddesine göre düzenlenen biyolojik etkene maruz kalan çalýþanlarýn listesi ile 16 ncý maddeye göre tutulan tüm týbbi kayýtlar çalýþma ve iþ kurumu il müdürlüðüne verilir.
Hijyen ve kiþisel korunma
MADDE 10 – (1) Ýþverenler, çalýþanlarýn biyolojik etkenlerle çalýþmaya baðlý saðlýk veya güvenlik riskleriyle karþýlaþtýklarý bütün iþlerde, aþaðýdaki önlemleri alýrlar:
a) Çalýþanlarýn, biyolojik etkenlerin bulaþma riskinin olduðu çalýþma alanlarýnda yiyip içmeleri engellenir.
b) Çalýþanlara uygun koruyucu giysi veya diðer uygun özel giysi saðlanýr.
c) Çalýþanlara, göz yýkama sývýlarý ve/veya cilt antiseptikleri de dahil, uygun ve yeterli temizlik malzemeleri bulunan yýkanma ve tuvalet imkanlarý saðlanýr.
ç) Gerekli koruyucu donaným ve ekipman, belirlenmiþ bir yerde uygun olarak muhafaza edilir. Her kullanýmdan sonra ve mümkünse kullanýmdan önce kontrol edilip temizlenir. Koruyucu donaným ve ekipman, kullanýmýndan önce bozuksa tamir edilir veya deðiþtirilir.
d) Ýnsan ve hayvan kaynaklý numunelerin alýnmasý, iþlem yapýlmasý ve incelenmesi yöntemleri belirlenir.
(2) Birinci fýkrada belirtilen koruyucu giysiler de dahil, biyolojik etkenlerle kirlenmiþ olabilecek iþ giysileri ve koruyucu ekipman, çalýþma alanýndan ayrýlmadan önce çýkarýlýr ve diðer giysilerden ayrý bir yerde muhafaza edilir. Ýþverence, kirlenmiþ bu giysilerin ve koruyucu ekipmanýn dekontaminasyonu ve temizliði saðlanýr, gerektiðinde imha edilir.
(3) Birinci ve ikinci fýkralara göre alýnan önlemlerin maliyeti çalýþanlara yansýtýlmaz.
Çalýþanlarýn eðitimi ve bilgilendirilmesi
MADDE 11 – (1) Ýþveren, iþyerinde çalýþanlarýn ve/veya çalýþan temsilcilerinin uygun ve yeterli eðitim almalarýný saðlar ve özellikle aþaðýda belirtilen konularda gerekli bilgi ve talimatlarý verir:
a) Olasý saðlýk riskleri.
b) Maruziyeti önlemek için alýnacak önlemler.
c) Hijyen gerekleri.
ç) Koruyucu donaným ve giysilerin kullanýmý ve giyilmesi.
d) Herhangi bir olay anýnda ve/veya olaylarýn önlenmesinde çalýþanlarca yapýlmasý gereken adýmlar.
(2) Eðitim, biyolojik etkenlerle temasý içeren çalýþmalara baþlanmadan önce verilir. Deðiþen ve ortaya çýkan yeni risklere uygun olarak yenilenir. Gerektiðinde periyodik olarak tekrarlanýr.
Özel durumlarda çalýþanýn bilgilendirilmesi
MADDE 12 – (1) Ýþveren; biyolojik etkenlerle çalýþma sýrasýnda oluþan ciddi bir kaza veya olay durumunda veya grup 4 biyolojik etkenlerle yapýlan çalýþmalarda, iþyerinde asgari takip edilecek prosedürleri içeren yazýlý talimatlarý saðlar ve mümkün olduðu yerlerde uyarýlarý görünür þekilde asar.
(2) Çalýþanlar, biyolojik etkenlerin kullanýmý sýrasýnda meydana gelen herhangi bir kaza veya olayý, iþyerinde görevli iþ güvenliði uzmaný, iþyeri hekimi veya iþveren veya iþveren vekiline derhal bildirir.
(3) Ýþverenler, biyolojik etkenlerin ortama yayýlmasýndan doðan ve insanda ciddi enfeksiyona ve/veya hastalýða neden olabilecek kaza veya olayý, çalýþanlara ve/veya çalýþan temsilcilerine derhal bildirir. Ýþverenler, kazanýn sebeplerini ve durumu düzeltmek için alýnan önlemleri de en kýsa zamanda çalýþanlara ve/veya çalýþan temsilcilerine bildirir.
(4) Her çalýþan, 13 üncü maddede belirtilen ve kiþisel olarak kendisini ilgilendiren bilgilere ulaþma hakkýna sahiptir.
(5) Çalýþanlarýn ve/veya çalýþan temsilcilerinin, çalýþtýklarý konu ile ilgili ortak bilgilere ulaþabilmeleri saðlanýr.
(6) Ýþverenler, 9 uncu maddenin birinci fýkrasýnda belirtilen bilgileri istemeleri halinde çalýþanlara ve/veya çalýþan temsilcilerine verir.
Biyolojik etkenlere maruz kalan çalýþanlarýn listesi
MADDE 13 – (1) Ýþverenler, grup 3 ve/veya grup 4 biyolojik etkenlere maruz kalan çalýþanlarýn listesini, yapýlan iþin türünü, mümkünse hangi biyolojik etkene maruz kaldýklarýný ve maruziyetler, kazalar ve olaylarla ilgili kayýtlarý, uygun bir þekilde tutar.
(2) Bu liste ve kayýtlar, maruziyet sona erdikten sonra en az onbeþ yýl saklanýr; ancak aþaðýda belirtilen enfeksiyonlara neden olabilecek biyolojik etkenlere maruziyet söz konusu olduðunda, bu liste, bilinen son maruziyetten sonra en az kýrk yýl boyunca saklanýr:
a) Kalýcý veya gizli enfeksiyona neden olduðu bilinen biyolojik etkenlere maruziyet.
b) Eldeki bilgi ve verilere göre, seneler sonra hastalýðýn ortaya çýkmasýna kadar teþhis edilemeyen enfeksiyonlara sebep olan biyolojik etkenlere maruziyet.
c) Hastalýðýn geliþmesinden önce uzun kuluçka dönemi olan enfeksiyonlara sebep olan biyolojik etkenlere maruziyet.
ç) Tedaviye raðmen uzun süreler boyunca tekrarlayan hastalýklarla sonuçlanan biyolojik etkenlere maruziyet.
d) Uzun süreli ciddi hasar býrakabilen enfeksiyonlara sebep olan biyolojik etkenlere maruziyet.
(3) Ýþyerinde görevli iþyeri hekimi, iþ güvenliði uzmaný veya bu konuyla ilgili diðer sorumlu kiþilerin birinci fýkrada belirtilen listeye ulaþabilmeleri saðlanýr.
Çalýþanlarýn görüþlerinin alýnmasý ve katýlýmýnýn saðlanmasý
MADDE 14 – (1) Ýþveren, bu Yönetmelikte belirtilen konularda 6331 sayýlý Kanunun 18 inci maddesine uygun olarak, çalýþanlarýn ve/veya temsilcilerinin görüþlerini alýr ve katýlýmlarýný saðlar.
Bakanlýða bildirim
MADDE 15 – (1) Ýþverenler, aþaðýdaki biyolojik etkenlerin ilk kez kullanýmýnda çalýþma ve iþ kurumu il müdürlüðüne ön bildirimde bulunur:
a) Grup 2 biyolojik etkenler.
b) Grup 3 biyolojik etkenler.
c) Grup 4 biyolojik etkenler.
(2) Bu bildirim iþin baþlamasýndan en az otuz gün önce yapýlýr. Üçüncü fýkrasýnda belirtilen hususlar saklý kalmak kaydý ile iþveren, grup 4’te yer alan her bir biyolojik etkeni veya geçici olarak kendisinin yaptýðý sýnýflandýrmaya göre grup 3’te yer alan yeni bir biyolojik etkeni ilk defa kullandýðýnda da ön bildirimde bulunur.
(3) Grup 4 biyolojik etkenlerle ilgili taný hizmeti veren laboratuvarlar için, hizmetin içeriði hakkýnda baþlangýçta bildirimde bulunulur.
(4) Ýþyerinde bildirimi geçersiz kýlan, proses ve/veya iþlemlerde saðlýk veya güvenliði önemli ölçüde etkileyecek büyük deðiþiklikler olduðunda, bildirim yeniden yapýlýr.
(5) Birinci, ikinci ve üçüncü fýkralarda sözü edilen bildirim;
a) Ýþyerinin unvan ve adresini,
b) Ýþyerinde iþ saðlýðý ve güvenliði hizmeti sunan iþ güvenliði uzmaný, iþyeri hekimi ve diðer saðlýk personelinin adý, soyadý, unvaný ve bu konudaki yeterliliðini,
c) Risk deðerlendirmesinin sonucunu,
ç) Biyolojik etken türlerini,
d) Öngörülen korunma ve önleme tedbirlerini,
içerir.
Saðlýk gözetimi
MADDE 16 – (1) Biyolojik etkenlerle yapýlan çalýþmalarda iþveren çalýþanlarýn, çalýþmalara baþlamadan önce ve iþin devamý süresince düzenli aralýklarla saðlýk gözetimine tabi tutulmalarýný saðlar.
(2) Yapýlan risk deðerlendirmesi, özel koruma önlemleri alýnmasý gereken çalýþanlarý tanýmlar.
(3) Maruz kaldýklarý veya kalmýþ olabilecekleri biyolojik etkene karþý henüz baðýþýklýðý olmayan çalýþanlar için gerektiðinde, Saðlýk Bakanlýðýnýn iþyerinin bulunduðu ildeki yetkili birimleri ile iþbirliði içinde uygun aþýlar yapýlýr. Ýþverenler, aþý bulundurduklarýnda Ek-VII’de belirtilen hususlarý dikkate alýr.
(4) Bir çalýþanýn, maruziyete baðlý olduðundan kuþkulanýlan bir enfeksiyona ve/veya hastalýða yakalandýðý saptandýðýnda, iþyeri hekimi, benzer biçimde maruz kalmýþ diðer çalýþanlarýn da ayný þekilde saðlýk gözetimine tabi tutulmasýný saðlar. Bu durumda maruziyet riski yeniden deðerlendirilir.
(5) Saðlýk gözetiminin yapýldýðý bu durumlarda, kiþisel týbbi kayýtlar, maruziyetin son bulmasýndan sonra en az onbeþ yýl süre ile saklanýr. 13 üncü maddenin ikinci fýkrasýnda belirtilen özel durumlarda kiþisel týbbi kayýtlar bilinen son maruziyetten itibaren kýrk yýl süre ile saklanýr.
(6) Ýþyeri hekimi her bir çalýþan için alýnmasý gerekli koruyucu ve önleyici tedbirler ile ilgili olarak önerilerde bulunur.
(7) Maruziyetin sona ermesinden sonra yapýlacak herhangi bir saðlýk gözetimi ile ilgili olarak çalýþanlara gerekli bilgi ve tavsiyeler verilir.
(8) Çalýþanlar, kendileriyle ilgili saðlýk gözetimi sonuçlarý hakkýnda bilgi edinebilir ve ilgili çalýþanlar veya iþveren, saðlýk gözetimi sonuçlarýnýn gözden geçirilmesini isteyebilir.
(9) Çalýþanlarýn saðlýk gözetimi ile ilgili hususlar Ek-IV’te verilmiþtir.
(10) Biyolojik etkenlere mesleki maruziyet sonucu meydana gelen her hastalýk veya ölüm vakalarý Bakanlýða bildirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Özel Hükümler
Taný laboratuvarlarý dýþýnda kalan insan saðlýðý ve veterinerlikle ilgili hizmetler
MADDE 17 – (1) Taný laboratuvarlarý dýþýnda kalan, insan saðlýðý ve veterinerlik hizmeti verilen iþyerlerinde risk deðerlendirmesi yapýlýrken, aþaðýdaki hususlara özellikle dikkat edilir:
a) Hasta insanlarda veya hayvanlarda ve onlardan alýnan maddelerde ve örneklerde biyolojik etkenlerin varlýðý hakkýndaki belirsizlikler.
b) Hasta insanlarda veya hayvanlarda ve onlardan alýnan maddelerde ve örneklerde var olduðu bilinen veya var olduðundan þüphe edilen biyolojik etkenlerin oluþturduðu tehlike.
c) Ýþin doðasýndan kaynaklanan riskler.
(2) Çalýþanlarý saðlýk ve güvenlik yönünden korumak için aþaðýdaki hususlarý da içeren uygun önlemler alýnýr:
a) Uygun dekontaminasyon ve dezenfeksiyon yöntemlerinin belirlenmesi.
b) Biyolojik etkenlerin bulaþtýðý atýklarýn risksiz bir þekilde iþlenmesini ve ortadan kaldýrýlmasýný saðlayacak uygun yöntemlerin kullanýlmasý.
(3) Grup 3 veya grup 4 biyolojik etkenlerle enfekte olan veya olduðundan þüphelenilen hasta insanlarýn veya hayvanlarýn bulunduðu izolasyon yerlerinde, enfeksiyon riskini en aza indirmek için, Ek-V’in (A) sütununda belirtilen önlemler alýnýr.
Endüstriyel iþlemler, laboratuvarlar ve hayvan barýnaklarý için özel önlemler
MADDE 18 – (1) Teþhis laboratuvarlarý da dahil, laboratuvarlarda ve grup 2, grup 3 ve grup 4 biyolojik etkenlerle bilhassa enfekte edilmiþ veya bunlarý taþýyan veya taþýdýklarýndan þüphe edilen laboratuvar hayvanlarýnýn barýnaklarýnda aþaðýdaki önlemler alýnýr:
a) Araþtýrma, geliþtirme, öðretim veya taný amacýyla grup 2, grup 3 ve grup 4 biyolojik etkenlerle çalýþmalarýn yürütüldüðü laboratuvarlarda, enfeksiyon riskini asgariye indirmek için Ek-V’te belirtilen önlemler alýnýr.
b) Risk deðerlendirmesini takiben biyolojik etkenin risk derecesine göre fiziksel koruma düzeyi tespit edilir ve Ek-V’te belirtilen önlemler alýnýr. Aþaðýda belirtilen biyolojik etkenlerle çalýþmalar;
1) Grup 2 biyolojik etkenler için koruma düzeyi en az 2 olan,
2) Grup 3 biyolojik etkenler için koruma düzeyi en az 3 olan,
3) Grup 4 biyolojik etkenler için koruma düzeyi en az 4 olan,
çalýþma alanlarýnda yürütülür.
c) Ýnsanda hastalýða yol açabilecek fakat asýl amaçlarý kültür veya onlarýn konsantre halinde bulunmalarý gibi biyolojik etkenlerle çalýþmak olmayan, biyolojik etkenleri içerip içermediði belirsiz olan maddelerle yapýlan laboratuvar çalýþmalarýnda koruma düzeyi en az 2 olan önlemler uygulanýr. Bakanlýkça daha alt düzeydeki koruma önlemlerinin yeterli olduðu belirtilmedikçe, gerekli olduðu bilinen ya da þüphelenilen durumlarda koruma düzeyi 3 veya 4 olan önlemler uygulanýr.
(2) Grup 2, grup 3 veya grup 4’te yer alan biyolojik etkenlerin kullanýldýðý sanayi proseslerinde aþaðýdaki önlemler alýnýr;
a) Birinci fýkranýn (b) bendinde tanýmlanan koruma ilkeleri, Ek-VI’da belirtilen uygulamaya yönelik önlemler ve uygun prosedürler esas alýnarak sanayi proseslerine de uygulanýr.
b) Grup 2, grup 3 veya grup 4’te yer alan biyolojik etkenlerin kullanýlmasý ile ilgili risk deðerlendirmesine göre, bu etkenlerin sanayide kullanýlmasýnda alýnmasý gereken önlemlerin neler olduðuna karar vermeye Bakanlýk yetkilidir.
(3) Çalýþanlar için ciddi saðlýk riski oluþturabilecek, ancak kesin bir deðerlendirme yapýlamayan biyolojik etkenlerle çalýþmalarýn yapýldýðý tüm iþyerlerinde koruma düzeyi en az 3 olan önlemler alýnýr.
BEÞÝNCÝ BÖLÜM
Çeþitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldýrýlan yönetmelik
MADDE 19 – (1) 10/6/2004 tarihli ve 25488 sayýlý Resmî Gazete’de yayýmlanan Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hakkýnda Yönetmelik yürürlükten kaldýrýlmýþtýr.
Yürürlük
MADDE 20 – (1) Bu Yönetmelik yayýmý tarihinde yürürlüðe girer.
Yürütme
MADDE 21 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakaný yürütür.
Yönetmeliðin Ekleri
|
